Vera Rempe

Een chirurg in een huisartspraktijk, dat zie je niet overal. Toch heeft Vera Rempe, chirurg bij AlettaZorgt, een kraakhelder antwoord op de vraag waarom ze in een huisartsenpraktijk werkt. En dat heeft alles te maken met waarom ze AlettaZorgt heeft opgericht: “Door oog te hebben voor wie de patiënt is en wat de patiënt nodig heeft, kan je overbodige, onnodige, dubbele, te dure, te ingewikkelde zorg voorkomen.” Vera vertelt over haar werk bij en missie met AlettaZorgt.

Waarom heb je AlettaZorgt opgericht? 

Ik werkte als chirurg in een beginnend zelfstandig behandelcentrum. Ik hield me bezig met een vak waar veel schaamte in is, met de anus. Veel mensen hebben daar weinig kennis over en vinden het lastig om hun klachten duidelijk te maken. Ik had daar veel second opinions. Dan voerde ik gesprekken met patiënten en kwam ik er soms achter dat ik helemaal niet hoefde te opereren, maar dat de patiënt iets anders nodig had. Bijvoorbeeld geruststelling, of gewoon alleen maar uitleg over wat er precies aan de hand is en wat ze zelf kunnen doen. Dat vond ik zo leuk, dat ik dacht: dit is de kern van mijn dokter-zijn. In dat goede gesprek erachter komen wat de patiënt nodig heeft. En dat gaat dus niet alleen maar over de anus, maar dat geldt voor alle mensen. Toen ik dat realiseerde dacht ik: dan moet ik bij de voordeur beginnen, bij de huisartsenpraktijk. Ik moet beginnen daar waar de problemen ontstaan. Zodat we dat goede gesprek zo vroeg mogelijk voeren. 

Jij bent chirurg. Hoe zette je de stap naar een huisartsenpraktijk?

Ik ontmoette een aantal verpleegkundig specialisten en zij waren de ontbrekende schakel. Zij kunnen namelijk én meteen aan het begin een probleem goed inschatten, maar wat ze ook heel goed kunnen is niet meteen denken in een chirurgische oplossing of in een medicijn-oplossing, maar in: wat is belangrijk voor deze mens? Zij hadden daar ervaring mee op specifieke onderdelen van de gezondheidszorg, bijvoorbeeld voor kwetsbare ouderen, huisartszorg of borstkanker. Als we dat nou eens bij elkaar brengen en de verpleegkundig specialisten slimmer inzetten om te voorkomen dat mensen bij de specialist terechtkomen. Wij wilden bewijzen dat als je oog hebt voor ‘wie bent u en wat heeft u nodig’, dat je daarmee overbodige, onnodige, dubbele, te dure, te ingewikkelde zorg kunt voorkomen. Dat is de missie. 

Een mensgerichte aanpak dus. Welke rol hebben de principes van Positieve Gezondheid daarin?

Positieve Gezondheid is een manier om een gesprek te voeren met iemand, en erachter te komen wat belangrijk is voor diegene op dit moment in zijn of haar leven. Welke behoeften, zorgen en verwachtingen leven er bij u? Dat gesprek is een essentieel onderdeel, maar de mensgerichte aanpak bij AlettaZorgt is veel meer. Je moet dat wíllen weten van iemand. Het moet in je hart zitten om zo te werken. Dat maakt een Aletta een Aletta. En dat we dus niet zeggen: ik weet wat goed voor u is, maar vragen: wat vindt u zelf dat goed voor u is? Een Aletta gaat naast iemand staan en zegt: “Wat heeft u in huis om dit probleem te overwinnen, wat heeft u van mij nodig? We gaan samen een plan maken en dat plan dat past bij u.” 

Hoe proberen jullie deze visie in de huisartspraktijk Aletta vorm te geven?  

We proberen onze praktijk zo te organiseren dat er tijd is om met mensen in gesprek te gaan en we proberen die tijd dan ergens anders terug te winnen. Heel vaak, bijvoorbeeld, willen patiënten een verwijzing naar het ziekenhuis. Dan komen ze meestal eerst bij de doktersassistent, dan bij de huisarts, daar krijgen ze een briefje, en na een wachttijd komen ze vervolgens bij de chirurg. Daar hebben ze een gesprek en dan moet de operatie worden ingepland. Wat er bij ons gebeurt, is als een patiënt een chirurgische vraag heeft, dat ze bij mij op spreekuur komen in de praktijk en dat ik ze meteen advies geef. Ik kan niet opereren in de praktijk, maar dat hoeft dus heel vaak niet. Mensen komen niet met de vraag: kun je me alsjeblieft opereren? Mensen komen heel vaak met de vraag: wat heb ik nou eigenlijk en kun je me uitleggen wat de mogelijkheden en de afwegingen zijn? Mensen willen hulp bij hun keuze maken. En dat kan in onze praktijk.

Wat is er ‘Aletta’ aan jouw manier van werken?

Ik probeer als dokter zelf een echte Aletta te zijn. Dat doe ik door op deze manier te werken, dicht bij de patiënt, in de huisartsenpraktijk. Ik probeer dus geen tijd, energie en geld van de patiënt, maar ook niet van de dokter te verspillen aan dingen die niet nodig zijn. Ik probeer wel te kijken wat de patiënt van mij nodig heeft en dat niet voor de patiënt in te vullen, maar daar samen achter te komen. 

Het beste voorbeeld is het volgende: 

Een patiënt komt bij de dokter en zegt: ik heb zo’n pijn in mijn knie. De dokter kijkt naar de knie en probeert te achterhalen of het probleem bij de meniscus of de kruisband ligt. Vervolgens denkt de patiënt: ik wil weten of het de meniscus is of de kruisband. Dat is lastig, daar maak je een MRI voor. Maar dat was helemaal de vraag van de patiënt niet. Je hebt namelijk helemaal niet gevraagd wat de patiënt wil. Als je vraagt aan de patiënt: “Ok, u heeft pijn in uw knie, maar wat kunt u niet meer door de pijn in uw knie? Maakt u zich zorgen over de pijn in uw knie?” Dan kan je er misschien achter komen dat de patiënt helemaal geen MRI of operatie wil en ook niet geïnteresseerd is of het zijn meniscus is of zijn kruisband. Die patiënt wil bijvoorbeeld weten: wat kan ik zelf doen om die pijn over te laten gaan? Of misschien denkt de patiënt wel: ik ben eenzaam, ik wil een beetje aandacht. Als jij als dokter meteen gaat denken in jouw oplossingsmodus en in je eigen straatje, dan ga je over kruisbanden, meniscus en MRI praten, terwijl je niet weet of dat is wat de patiënt wil. Dit is een beetje gechargeerd, maar toch is dit wat er vaak gebeurt. AlettaZorgt wil voorkomen dat door het niet stellen van die vragen, dat die patiënt geopereerd wordt. Onnodig, overbodig, met mogelijke complicaties, te duur, en te laat. 

Hoe zie je de toekomst voor je, van AlettaZorgt?

Wat ik hoop is dat Nederlandse patiënten over tien jaar denken: als je een medische vraag hebt, stel het aan een Aletta, want dan word je gezien, gehoord, dan krijg je een goed advies, dan heb je menselijk contact, dan heb je vertrouwen en dan krijg je dus geen onnodige, te dure of te gevaarlijke oplossing voorgeschoteld. Dat is mijn stip op de horizon. Ik denk dat we weleens vergeten hoe ontzettend veel capaciteit we al in huis hebben. Er is heel veel capaciteit wél. Er wordt alleen volgens mij heel veel verspild. Wat er vooral verspild wordt is wat mensen zelf kunnen doen. Als ze maar wisten hoe en als ze maar konden vragen doe ik het wel goed zo? En als ze maar het vertrouwen hadden dat ze echt gezien en gehoord worden en dat echt hun belang voorop staat.